การโคลนนิ่งสัตว์กำลังเป็นกระแสได้รับความสนใจ จากกรณีน.ส.กัญจน์รัตน์ ศักดิกรธนาศิริ อายุ 50 ปี ชาว อ.บ้านโป่ง จ.ราชบุรี ยอมทุ่มเงินมากถึง 6 ล้านบาท เพื่อให้ “พะแพง” สุนัขเพศเมีย พันธุ์เฟรนช์บูลด็อกของเธอ กลับมามีชีวิตอีกครั้ง ถือเป็นสุนัขโคลนนิ่งตัวแรกของไทย และสะท้อนให้เห็นว่า เทคโนโลยีล้ำยุคกำลังเปลี่ยนแปลงวิธีที่มนุษย์รับมือกับการสูญเสียสัตว์เลี้ยงสุดรัก
จุดเริ่มโคลนนิ่งสัตว์ เริ่มจากไหน?
เทคโนโลยีโคลนนิ่งสัตว์ เริ่มต้นจากการโคลนนิ่งแกะเพศเมีย ชื่อ “ดอลลี่” ในปี 1996 จากห้องทดลองสถาบันวิจัยในประเทศสกอตแลนด์ โดยใช้เซลล์จากต่อมน้ำนมของแกะตัวอื่น แม้ไม่ใช่สัตว์ตัวแรกที่ถูกโคลนนิ่ง แต่เป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมตัวแรกที่โคลนนิ่งได้สำเร็จ จากนั้นจึงมีการพัฒนาไปสู่สัตว์เลี้ยง เช่น สุนัข แมว และม้า ประเทศที่เชี่ยวชาญเรื่องนี้ ได้แก่ สหรัฐฯ เกาหลีใต้ และจีน
กลุ่มคนที่นิยม โคลนนิ่งสัตว์เลี้ยง
กลุ่มคนที่ยอมจ่ายเงินจำนวนมาก เพื่อการโคลนนิ่งสัตว์เลี้ยง ส่วนใหญ่เป็นนักธุรกิจ คนดัง และเศรษฐีที่มีความผูกพันกับสัตว์เลี้ยงของตัวเอง โดยต้องการให้พวกมันกลับมาอยู่ด้วยอีกครั้ง แม้ค่าบริการจะสูงถึงหลักล้านบาท แต่ก็มีผู้ใช้บริการมากขึ้นเรื่อยๆ
โคลนนิ่ง = ได้สัตว์ตัวเดิม คืนมาหรือไม่?
แม้ว่าสัตว์ที่ถูกโคลนนิ่งจะมี DNA เหมือนต้นฉบับ 100% แต่บุคลิก อุปนิสัย และความทรงจำอาจไม่เหมือนเดิมทั้งหมด เพราะปัจจัยด้านการเลี้ยงดูมีผลต่อพฤติกรรมสัตว์ ดังนั้น โคลนนิ่งอาจให้สัตว์ที่มีหน้าตาเหมือนเดิม แต่ไม่อาจรับประกันได้ว่ามันจะมีนิสัยและความทรงจำเหมือนเดิม
เทคโนโลยีล้ำยุค หรือ ข้ามเส้นศีลธรรม?
การโคลนนิ่ง แม้จะเป็นทางเลือกสำหรับผู้ที่ไม่อยากสูญเสียสัตว์เลี้ยงที่รัก แต่ก็มีข้อถกเถียงเรื่องจริยธรรม ว่าเป็นการแทรกแซงธรรมชาติเกินไปหรือไม่ นอกจากนี้ ยังมีประเด็นเรื่องสวัสดิภาพของสัตว์ที่ใช้เป็นแม่อุ้มบุญ ในการโคลนนิ่ง ซึ่งอาจต้องแลกมาด้วยความทุกข์ทรมาน คล้ายกับภาพยนตร์แนวไซไฟ-ดราม่า หลายเรื่องที่เนื้อหาเกี่ยวกับการโคลนนิ่ง ก็มีการตั้งประเด็น ตั้งคำถามเกี่ยวกับความหมายของชีวิต ความผูกพัน และจริยธรรมในการคืนชีพสิ่งที่จากไป
1. The 6th Day (2000) – วันล่าคนเหล็ก 6.0
นำแสดงโดยอาร์โนลด์ ชวาร์เซเน็กเกอร์ ภาพยนตร์เรื่องนี้เล่าถึงโลกอนาคตที่สามารถโคลนนิ่งมนุษย์และสัตว์เลี้ยงได้อย่างง่ายดาย เมื่อสัตว์เลี้ยงตาย เจ้าของสามารถนำตัวอย่าง DNA ไปสร้างตัวตนใหม่ได้ภายในเวลาไม่นาน คล้ายกับแนวคิดของการโคลนนิ่งสัตว์เลี้ยงในปัจจุบัน
2. Jurassic Park (1993) – จูราสสิค พาร์ค
แม้จะเป็นเรื่องราวเกี่ยวกับไดโนเสาร์ แต่เนื้อหาหลักคือการใช้ DNA ในการโคลนนิ่งสิ่งมีชีวิตที่สูญพันธุ์ไปแล้ว เพื่อคืนชีพพวกมันขึ้นมาอีกครั้ง แนวคิดนี้คล้ายกับการโคลนนิ่งสัตว์เลี้ยงที่จากไปเพื่อให้กลับมาใช้ชีวิตร่วมกับเจ้าของอีกครั้ง
3. A Dog’s Purpose (2017) – หมา เป้าหมาย และเด็กชายของผม
แม้ภาพยนตร์เรื่องนี้ไม่ได้เกี่ยวข้องกับการโคลนนิ่งโดยตรง แต่เล่าถึงสุนัขตัวหนึ่งที่กลับมาเกิดใหม่ซ้ำๆ พร้อมความทรงจำเดิม เพื่อนำทางและดูแลเจ้าของ แนวคิดนี้คล้ายกับความตั้งใจของเจ้าของสัตว์เลี้ยงที่เลือกโคลนนิ่งเพื่อนรัก เพื่อให้พวกมันได้กลับมาอยู่ด้วยกันอีกครั้ง
4. Never Let Me Go (2010) – ครั้งหนึ่งของชีวิต ขอรักเธอ
แม้จะเป็นหนังดราม่าแนวปรัชญาเกี่ยวกับการโคลนนิ่งมนุษย์เพื่อใช้เป็นอะไหล่อวัยวะให้กับต้นแบบ แต่มันตั้งคำถามลึกซึ้งเกี่ยวกับตัวตน จิตวิญญาณ และความเป็นมนุษย์ คล้ายกับประเด็นทางจริยธรรมของการโคลนนิ่งสัตว์เลี้ยง ว่าการสร้างตัวตนใหม่ขึ้นมา หมายถึงการได้ตัวตนเดิมกลับมาหรือไม่
5. Replicas (2018) – พลิกชะตา เร็วกว่านรก
นำแสดงโดยคีอานู รีฟส์ เรื่องราวของนักวิทยาศาสตร์ที่ใช้เทคโนโลยีโคลนนิ่งเพื่อชุบชีวิตครอบครัวของตนเองที่เสียชีวิตไป แต่กลับพบว่าการคืนชีพอาจนำมาซึ่งปัญหาที่คาดไม่ถึง เช่นเดียวกับการโคลนนิ่งสัตว์เลี้ยงที่อาจไม่ใช่คำตอบที่สมบูรณ์แบบเสมอไป
คิดเห็นอย่างไร? กับการโคลนนิ่งสัตว์เลี้ยง นวัตกรรมทางวิทยาศาสตร์ได้เข้ามาช่วยเยียวยาหัวใจ ด้วยการจ่ายเงินจำนวนมากในการคืนชีพสัตว์เลี้ยงแสนรักที่จากไป หรือเป็นเพียงความพยายามฝืนธรรมชาติของมนุษย์?